Erazm Ciołek (fotograf)

Erazm Ciołek
	; Erazm Ciołek (sierpień 2005)
Data i miejsce urodzenia	24 czerwca 1937 ; Łódź
Data i miejsce śmierci	13 listopada 2012 ; Warszawa
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	fotografika
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Erazm Jan Ciołek (ur. 24 czerwca 1937 w Łodzi, zm. 13 listopada 2012 w Warszawie) – polski fotografik i fotoreporter, członek ZAiKS-u, ZPAF oraz Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.

Życiorys

W latach 1965–1970 był pracownikiem w Polskiej Agencji Prasowej i Centralnej Agencji Fotograficznej, w latach 1971–1976 „Polityki”. Członek „NSZZ „Solidarność”, twórca serwisu fotograficznego „Nowej”, w latach 1984–1989 był autorem serwisu zdjęciowego Przeglądu Wiadomości Agencyjnych. Po upadku komunizmu współpracował z redakcjami „Gazety Wyborczej”, „Nowego Świata” i „Spotkań”^[1].

W latach 80. XX wieku był jednym z czołowych fotoreporterów rejestrujących przemiany polityczne i społeczne w Polsce. W 1981 wydał album zawierający 112 zdjęć strajkujących robotników Stoczni Gdańskiej. W stanie wojennym dokumentował spotkania działaczy opozycji, manifestacje „Solidarności”, pielgrzymki Jana Pawła II do Polski, niezależne wystawy plastyczne, życie parafii Św. Stanisława Kostki, w której pracował ks. Jerzy Popiełuszko. Wykonał pokazywaną w całej Polsce serię zdjęć podczas pogrzebu warszawskiego maturzysty, Grzegorza Przemyka, zamordowanego przez Milicję Obywatelską w maju 1983^[2].

Był autorem zdjęć między innymi: Zbigniewa Bujaka, Bronisława Geremka, Andrzeja Gwiazdy, Wojciecha Jaruzelskiego, Jacka Kuronia, Witolda Lutosławskiego, Tadeusza Mazowieckiego, Adama Michnika, Kazimierza Orłosia, Anny Walentynowicz, oraz kardynała Stefana Wyszyńskiego.

W 1989 wraz z Jarosławem Maciejem Goliszewskim wykonali wspólne zdjęcia kandydatów „Solidarności” w wyborach do Sejmu i Senatu z Lechem Wałęsą (przy 2 sesjach współpracowali z nimi Jerzy Kośnik i Darosław Maciej Laprus)^[3].

W 2010 wszedł w skład Warszawskiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich^[4].

25 maja 2011 na uroczystości w siedzibie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego został odznaczony przez ministra Bogdana Zdrojewskiego Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[5].

Erazm Ciołek pochowany został 23 listopada 2012 na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 24F-4-15). Tego dnia pamięć o nim uczcił Sejm RP minutą ciszy^[6].

Wystawy

„Fotografie” – Galeria Krzywe Koło, Warszawa (i kilka jej powtórzeń) (1960)
„Ruiny czasu” (prace z Grecji, Egiptu i Libanu) – Warszawa (1962)
„Forma” – Salon PIW, Warszawa (1964)
„M.Mathieu i Ch.Aznavour” – Galeria KMPiK Nowy Świat, Warszawa (1969)
„Plastycy w fotografii” – Hanower, Niemcy (1975)
„Stocznia Gdańska. Sierpień 1980” – Warszawa; Płock; Legnica; Sztokholm, Szwecja; Belgrad, Jugosławia; Londyn, Anglia (1980-1982)
„Nepal” – Galeria Rzeźby, Warszawa (1981)
„Narkomani” – Galeria SDP Warszawa; Gdańsk; Kraków (1981)
„Solidarność” – pięć wystaw w Polsce; 7 wystaw w Niemczech; Instytut Polski w Düsseldorfie, RFN; Londyn, Anglia; Sofia, Bułgaria; Bratysława, Czechosłowacja (1989)
„Nikaragua” – BWA, Warszawa (1990)
„Portrety” (artyści plastycy ASP Warszawa) – ASP, Warszawa (1995)
„Wystawa indywidualna” (w ramach 25 rocznicy wydarzeń w Stoczni Gdańskiej) – Muzeum Narodowe, Gdańsk (2005)
Wystawa zbiorowa w ramach 26 rocznicy „Solidarności” (ze szczególnym uwzględnieniem zdjęć Erazma Ciołka) – Muzeum Narodowe, Warszawa (2005)

Publikacje

Stop, kontrola: Stocznia Gdańska, sierpień 1980, wyd. 1981
Kuba Fidela Castro, wyd. Rytm, 2007
Polska: sierpień 1980 – sierpień 1989, wyd. Editions-Spotkania, 1990, wyd. drugie IPN, 2010

Odznaczenia i nagrody

Nagroda Kulturalna „Solidarności” przyznawana przez Komitet Kultury Niezależnej (1984)
Nagroda Dziennikarzy Niezależnych SDP (za całokształt twórczości) (1987)
Nagroda Honorowa XVIII Zjazdu Delegatów Polskich Artystów Plastyków (1993)
Nagroda stulecia Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (1995)
Odznaka Zasłużonego Działacza Kultury (2001)
Nagroda medal Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” z okazji 25-lecia (2005)
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2006) za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej^[7]
Laur SDP (najwyższe odznaczenie Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich nadane pierwszemu fotoreporterowi w Polsce) (2007)
Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2011)
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, 21 listopada 2012, pośmiertnie za wybitne zasługi w dokumentowaniu ruchu niepodległościowego i przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w dziedzinie fotografii^[8]

Upamiętnienie

Od 2013 Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich przyznaje Nagrodę im. Erazma Ciołka za fotografię społecznie zaangażowaną^[9].

Przypisy

↑ Erazm Ciołek fotoreporter CAF, współpracownik wydawnictw NOWA i PAW oraz „Gazety Wyborczej”, „Spotkań” i „Nowego Świata” [dostęp 2017-02-07].
↑ Nota biograficzna Erazma Ciołka [dostęp 2017-02-07].
↑ „Plakaty wyborcze kandydatów Komitetu Obywatelskiego z Lechem Wałęsą” Artykuł naukowy historyka Adama Cherka („Krakowskie Studia Małopolskie” nr 18/2013, s. 384–410) [dostęp 2017-02-07].
↑ Lista członków Warszawskiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego [dostęp 2017-02-07].
↑ Wręczenie medali „Gloria Artis”. mkidn.gov.pl, 25 maja 2011. [dostęp 2011-06-22].
↑ Pamięci Erazma Ciołka. rp.pl, 23 listopada 2012. [dostęp 2012-11-23].
↑ M.P. z 2007 r. nr 23, poz. 257.
↑ M.P. z 2013 r. poz. 285.
↑ Nagrody SDP 2013. sdp.pl, 30 stycznia 2014. [dostęp 2014-01-30].

Bibliografia

Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956-1989. Tom 3, wyd. Ośrodek KARTA, Warszawa 2006
Fotografowie 1946-2006. Słownik biograficzny fotografów polskich, AdamA. Sobota, PawełP. Pierściński (red.), Warszawa: Związek Polskich Artystów Fotografików, 2006, ISBN 83-916405-8-2, OCLC 836629124 .

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona Erazma Ciołka
Erazm Ciołek, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-22] .
Polska droga do wolności – zdjęcia Erazma Ciołka na wystawie cyfrowej Muzeum Historii Polski

[1] Erazm Ciołek fotoreporter CAF, współpracownik wydawnictw NOWA i PAW oraz „Gazety Wyborczej”, „Spotkań” i „Nowego Świata” [dostęp 2017-02-07].

[2] Nota biograficzna Erazma Ciołka [dostęp 2017-02-07].

[3] „Plakaty wyborcze kandydatów Komitetu Obywatelskiego z Lechem Wałęsą” Artykuł naukowy historyka Adama Cherka („Krakowskie Studia Małopolskie” nr 18/2013, s. 384–410) [dostęp 2017-02-07].

[4] Lista członków Warszawskiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego [dostęp 2017-02-07].

[5] Wręczenie medali „Gloria Artis”. mkidn.gov.pl, 25 maja 2011. [dostęp 2011-06-22].

[6] Pamięci Erazma Ciołka. rp.pl, 23 listopada 2012. [dostęp 2012-11-23].

[7] M.P. z 2007 r. nr 23, poz. 257.

[8] M.P. z 2013 r. poz. 285.

[9] Nagrody SDP 2013. sdp.pl, 30 stycznia 2014. [dostęp 2014-01-30].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]